Kopieer en plak eenvoudig speciale tekens en symbolen.
Speciale tekens – De geheime schatten van je toetsenbord
Natuurlijk kun je schrijven, ook met toetsenbord – je hebt tenslotte goed opgelet op school en de toetsen zijn ordelijk gelabeld op alle apparaten. Daar staan de letters en karakters eigenlijk op zichzelf. Je hebt niet eens het beroemde tienvingersysteem nodig, want in theorie is een beetje gewenning voldoende. Maar de zichtbare tekenset is eindig en ook om ruimteredenen beperkt tot de belangrijkste standaardtekens. Soms is de beschikbare pool van tekens en tekstsymbolen gewoon niet genoeg – en dan komen de onzichtbare tekens in het spel, die je alleen met behulp van kleine trucjes in je tekst kunt krijgen.
Wat is een speciaal teken?
Eigenlijk is een speciaal symbool geen geheim, maar eerder iets heel gewoons. Een speciaal teken is elk teken dat geen letter of cijfer is. In feite heb je vanaf je toetsenbord toegang tot veel speciale tekens: zelfs door een eenvoudige komma of uitroepteken te gebruiken, heb je een speciaal teken gebruikt. Hetzelfde geldt voor accenten, haakjes, plus en min, etc. Dus waarom al die ophef? Omdat er veel meer speciale symbolen zijn dan dat je toetsenbord toetsen heeft – en veel goede redenen om ze te gebruiken.
Waarom heb ik extra speciale symbolen nodig?
Sommige redenen voor het gebruik van ongebruikelijke symbolen zijn zeer ernstig van aard: wetenschappelijke en technische symbolen, wiskundige formules, woorden in een vreemde taal of geavanceerde technische termen – ze vereisen allemaal het gebruik van speciale symbolen voor een correcte schriftelijke weergave. Met behulp van zulke speciale symbolen kun je zelfs je Duitse toetsenbord Chinees leren – als je het begrijpt. Maar er zijn ook minder serieuze redenen om speciale symbolen te gebruiken: de beschikbare keuzes zijn onder andere vriendelijke pictogrammen zoals hartjes of smileys die een tekst kunnen laten verschijnen, bijvoorbeeld een e-mail of chatbericht, los als er momenteel geen emoji’s beschikbaar zijn. Of het nu spel of serieus is: speciale tekstsymbolen zijn een allround betekenisvol iets – maar hoe krijg je ze nu eigenlijk in je tekst?
De eenvoudige oplossing: symbolen kopiëren en plakken
Soms kan het leven heel eenvoudig zijn, zelfs als het gaat om het gebruik van speciale symbolen. Er is een bijzonder eenvoudige en ongecompliceerde manier als u speciale tekstsymbolen voor uw tekst nodig heeft: u kunt symbolen kopiëren en plakken, vooral de bijbehorende symbolen. Op internet zijn sjablonen te vinden die een grote keuze aan symbolen opsommen – met het beruchte kopiëren en plakken heb je in een mum van tijd het gewenste speciale teken in de tekst. Selecteer eenvoudig het betreffende element met de muis, kopieer en plak symbolen en de taak is opgelost! Deze eenvoudige en praktische methode heeft één klein nadeel: u bent afhankelijk van de beschikbaarheid van een bruikbaar sjabloon. Als deze niet bij de hand is, kunt u geen symbolen kopiëren en plakken en moet u ze niet gebruiken. Of je pakt een kleine maar fijne truc en probeert het met de juiste combinatie of kopieer en plak symbolen.
Met de juiste toetsencombinatie naar het gewenste speciale teken
De goede boodschap: bijna elk gewenst teken kan worden bereikt met een speciale toetsencombinatie. Het slechte: er zijn nogal wat mogelijke combinaties, en ze zijn niet altijd gemakkelijk te onthouden. Helaas kunnen de reeksen cijfers en letters niet toegankelijk worden gemaakt, dus u kunt niet om de verwijzing naar of het onthouden van de respectieve combinaties. Voor het gebruik van de combinatiesequenties zijn twee systemen beschikbaar: ASCII en Unicode.
In het begin was ASCII
ASCII is de praktische afkorting voor “American Standard Code for Information Interchange”. Daarachter zit een karaktercodering uit 1963 in 7 Bit, die in totaal 128 symbolen bevat, waarvan er 33 kunnen worden afgedrukt. De afdrukbare symbolen zijn het Latijnse alfabet in hoofdletters en kleine letters, de tien Arabische cijfers, enkele leestekens en de spatie. Niet-afdrukbare symbolen zijn bijvoorbeeld tab-items en andere bedieningssymbolen die normaal niet op het scherm worden weergegeven. ASCII was onbetwist standaard aan het begin van het computertijdperk en wordt nog steeds gebruikt.
ASCII in de praktijk
Voor de veelheid aan mogelijke en noodzakelijke speciale tekstsymbolen is ASCII eigenlijk veel te beperkt, daarom worden er verschillende extensies gebruikt. Deze toevoegingen aan de eigenlijke ASCII-tekenset zijn alleen indirect toegankelijk via het conventionele toetsenbord: namelijk door de gelijktijdige invoer van ALT en een viercijferige nummerreeks. Een voorbeeld alstublieft? Laten we aannemen dat u het vreemde woord Œuvre wilt schrijven, wat ook gebruikelijk is in het Duits. Dan heb je de Œ-ligatuur nodig, die je op elk toetsenbord tevergeefs zult zoeken. Maar als u de ALT-toets ingedrukt houdt en tegelijkertijd met het numerieke toetsenbord de cijferreeks 0140 invoert, dan verschijnt de gewenste letter Œ als majuscle (hoofdletters) op het scherm. Met ALT+0156 krijg je het hele ding als minuscuul (kleine letters). Best handig, hè? De geschikte ASCII-codetabellen zijn te vinden op tal van pagina’s op het web. Zorg ervoor dat uw numeriek toetsenblok is ingeschakeld, want de normale numerieke toetsen werken niet.
Nog meer flexibiliteit: Unicode
De behoefte aan symbolen is de laatste jaren sterk gegroeid, niet in de laatste plaats door de voortschrijdende globalisering en de daarmee samenhangende nauwe verwevenheid van verschillende culturen met hun vele individuele symbolen. Ook de verlengde ASCII-zin bereikt zijn grenzen en is door zijn verouderde architectuur niet meer actueel. Daarom is de UNICODE-standaard ontwikkeld, die bijna elk teken in alle talen van de wereld kan weergeven. UNICODE wordt tegenwoordig ondersteund door alle moderne systemen en programma’s.
Unicode in de praktijk
Het invoeren van UNICODE-symbolen is relatief omslachtig en meestal niet zo eenvoudig als ASCII-codes. Voor de wijdverbreide tekstverwerker Microsoft Word is het cijfer U+1234 gevolgd door de toetsencombinatie ALT+C voldoende om het betreffende teken weer te geven. In ons voorbeeld Œuvre zou dat U+0152 zijn; ALT+C. Dus: U+0152 (in Word kan het voorvoegsel U+ ook worden weggelaten) schrijf gewoon naar de gewenste positie in het document en druk vervolgens tegelijkertijd op ALT en C – het geheel werkt ook achteruit, zodat u de UNICODE voor een bepaald symbool op elk moment. Andere opties zijn een HTML-editor of de tekentabel, die u kunt gebruiken om UNICODE in tekstverwerkers zoals MS Word of Open Office in te voegen. U kunt de UNICODE-tabellen ook op het net vinden!
Met autocorrectie en formule-editor naar het gewenste speciale teken
Als uw tekstverwerker een configureerbare autocorrectie heeft, kunt u ook automatisch invoegen door een handmatig gedefinieerde invoer gelijk te stellen aan een ander symbool. Dit werkt ook met een zelfgeschreven macro, waarvoor wat meer kennis nodig is. Als het zeer zeldzame maar heel goed mogelijke geval zich voordoet dat een bepaald symbool ook niet in UNICODE wordt gevonden, kunt u een nieuw symbool samenstellen met een formuliereditor, zoals het bijvoorbeeld bestaat in Microsoft Word, ook van verschillende symbolen.
Een teken dat nooit zichtbaar wordt
Trouwens, er is een onzichtbaar speciaal teken , dat je nooit zult zien, zelfs niet na het invoeren van de juiste combinatie nooit – de beschermde ruimte. Hiermee kunt u het regeleinde van uw tekstverwerker te slim af zijn en voorkomen dat elementen die daadwerkelijk bij elkaar horen, worden gescheiden – bijvoorbeeld bij het specificeren van een pagina. Als de spatie tussen de afkorting S. (voor pagina) en het paginanummer wordt ingevoerd als een beveiligde spatie met de toetsencombinatie U+00A0 (U zoals Unicode, weet je nog?), worden beide elementen altijd alleen samen verplaatst. Dit is ook erg praktisch voor meerdelige aanhef, titels en afkortingen. Alleen gericht kopiëren is een beetje moeilijk met de beschermde ruimte – je ziet het gewoon zo slecht.
